InstagramYoutubeFacebook
39
Zabytkową atrakcją i wizytówką Koszwał jest dom podcieniowy z 1792 roku. Jest to najlepiej znany obiekt zabytkowy na terenie gminy. Ozdobą domu są przede wszystkim trzy bogate szkieletowe szczyty wypełnione małą cegłą, tzw. holenderką. Jego podcień wsparty jest na siedmiu słupach. Do sieni prowadzą barokowe drzwi. Układ wnętrza, z niewielkimi zmianami, jest pierwotny. Dodatkowym elementem dekoracyjnym są dwa potężne kasztanowce rosnące po obu stronach podcienia.
opismapaqrcode
Dom podcieniowy zbudowany został w 1731 roku. Podcień został podparty na ośmiu słupach podpierających piętro z ozdobną elewacją o konstrukcji szkieletowej, co nadaje mu charakterystyczne cechy budynków należących do osadników olęderskich. Ilość słupów w podcieniu mogła wynosić od czterech do nawet dziewięciu sztuk, co świadczyło o zamożności właściciela, a dokładnie o powierzchni posiadanej ziemi licznej we włókach. Wewnątrz nad drzwiami do sieni wyryto inicjały właścicieli oraz rok budowy. W sieni można zobaczyć ozdobną, drewnianą galerię, która prowadzi do pomieszczeń na piętrze. Na początku XIX wieku drewniane ściany domu zostały zastąpione murowanymi, wypełnionymi drobną cegiełką (tzw. holenderką), i otynkowano. Odnowiony zabytek wpisuje się w ciąg działań służących ożywieniu Szlaku Mennonitów, biegnącego z Gdańska przez Żuławy Gdańskie.
opismapaqrcode
Drewniany dom mieszkalny z XIX wieku znajdujący się przy ulicy Gdańskiej 27, wyróżniający się charakterystyczną fasadą. Budynek wznosi się na wysokim fundamencie z kamienia i cegły, a jego szczyty są ozdobione pionowymi deskami. Całość zdobią rzeźbione drzwi, obramowania okienne oraz ozdobny gzyms.
opismapaqrcode
Baza lodołamaczy używanych do kruszenia lodów na odcinku Wisły Przekop od Przegaliny do ujścia w Świbnie.
opismapaqrcode
Wykonana w 1792 roku przez Jakuba Jentzna, została ufundowana przez sołtysa z Dziewięciu Włók. Dzwonnica jest konstrukcji drewnianej, oszalowanej deskami. Półkoliste otwory bramne posiadają dwuskrzydłowe wrota. Piętro nakryte jest czterospadowym dachem zwieńczonym iglicą. Dzwonnica stoi w miejscu nie istniejącego gotyckiego kościoła i przyległego do niego cmentarza. Decyzją z dnia 27 października 1973 roku dzwonnicę wpisano do rejestru zabytków. Budowla została wyremontowana w 2006 roku.
opismapaqrcode
Pod koniec lat 90-tych XX wieku, w centrum Koszwał, w miejscu dawnego kościoła luterańskiego stanął obiekt sakralny o stylizowanych cechach gotyckich. Na zewnętrznych ścianach kościoła stworzono lapidarium 5 zabytkowych płyt nagrobnych, które zostały przypadkowo odnalezione w 1998 r. Płyty z XVII i XVIII wieku były umieszczone w posadzce ówczesnego luterańskiego kościoła, nad kryptami najzamożniejszych gospodarzy, tzw. gburów. Przy każdej z nich znajduje się tablica informująca do jakiej rodziny należała płyta, kto spoczywał w krypcie oraz kiedy zmarł.
opismapaqrcode
Dawni mieszkańcy Koszwał byli ludźmi zamożnymi. Jednym z przejawów ich bogactwa, obok domów podcieniowych są również kamienne płyty nagrobne z XVI - XVIII wieku. Niegdyś przykrywały one wnętrza rodzinnych grobowców najzamożniejszych gospodarzy we wsi. Płyty te były nie mniej okazała od tych, które w tym samym czasie zamawiali dla siebie średniozamożni gdańscy mieszczanie. Od tamtych różni je tylko to, że zamiast herbów rodzinnych umieszczali na nich znaki własnościowe swoich gospodarstw lub ozdobne inicjały. Na przełomie XVII i XVIII wieku ze względów sanitarnych zaprzestano chowania zmarłych w grobowcach wewnątrz kościołów. Prawdopodobnie podczas remontu nieistniejącego kościoła w Koszwałach znajdujące się w nim krypty zasypano a płyty nagrobne przeniesiono na zewnątrz świątyni. Zostały one ponownie odkryte w 1998 roku w trakcie prac budowlanych przy nowym kościele, a następnie poddane konserwacji i rekonstrukcji. W lapidarium znajduje się między innymi płyta nagrobna Przysiężnego Grobelnego z Żuławy Steblewskiej.
opismapaqrcode
Fragmenty fundamentów XVI wiecznego kościoła ewangelickiego, który do 1954 roku znajdował się w Miłocinie.
opismapaqrcode
Cmentarz powstał na przełomie XVIII i XIX wieku. Jest cennym przykładem sztuki cmentarnej, a także typowej lokalizacji cmentarza jako części zagospodarowania żuławskiej wsi.
opismapaqrcode
Położony w centrum miejscowości gotycki kościół parafialny został zbudowany w połowie XIV wieku. Kościół, którego mury świadczą niewątpliwie o charakterze obronnym, bo ich grubość na pewno nie była podyktowana względami konstrukcyjnymi, został wzniesiony ok. 1350 r. W XV wieku dostawiono do niego dwie nawy boczne i wieżę. Całe wyposażenie protestanckiego od 1530 r. kościoła spłonęło w roku 1945. Dzieła zniszczenia i kompletnej destrukcji dokonały ładunki wybuchowe, umieszczone w zaminowanej wieży. Z dawnego wyposażenia kościoła ocalał jedynie dzwon, który w 1945 roku został wywieziony przez Niemców do Lubeki a w 2010 roku powrócił do kościoła. Wyposażenie świątyni odbudowanej w latach 80 XX wieku jest współczesne. W kruchcie południowej w posadzce znajduje się zniszczona tablica nagrobna.
opismapaqrcode
Ufundowany przez mieszkańców gminy Cedry Wielkie, odsłonięty dnia 25 stycznia 2013 roku. Na pomniku znajduje się napis: "Dla uczczenia pamięci więźniów hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Stutthof, zamordowanych podczas tragicznego marszu śmierci, prowadzonych w dniach 25 i 26 stycznia 1945 roku przez teren gminy Cedry Wielkie."
opismapaqrcode
Drewniana kapliczka z figurką Matki Boskiej Fatimskiej.
opismapaqrcode
Budowa kościoła jest wzmiankowana w latach 1592 i 1653, prawdopodobnie w kontekście większych prac budowlanych lub całkowitej odbudowy po zniszczeniach wojennych z XVI i XVII wieku. Obecny kształt kościoła parafialnego pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej pochodzi prawdopodobnie z 1727 roku. W 2011 roku przeprowadzono gruntowny remont świątyni, poprzedni o takiej skali miał miejsce w 1930 roku. Kościół uległ znacznym zniszczeniom w okresie wojny oraz tuż po jej zakończeniu. W czasie reformacji został przejęty przez protestantów i do 1945 roku funkcjonował jako kościół ewangelicki.
opismapaqrcode